تايلاند ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارنى خىتايغا قايتۇرۇشى سەۋەبلىك سودا ئەندىشىسىگە دۇچ كەلدى

تايلاند ھۆكۈمىتى 40 ئۇيغۇرنى خىتايغا تاپشۇرۇش بېرىش جىنايىتى سەۋەبلىك خەلقئارانىڭ كۈچلۈك تەنقىدىگە ئۇچرىغاندىن سىرت، كۆپلىگەن شىركەتلەر بۇ مەسىلە سەۋەبلىك تايلاندنىڭ خەلقئارادىكى سودا مۇناسىۋىتىنىڭ تەسىرگە ئۇچرىشى مۇمكىنلىكىدىن ئەندىشە قىلىشقا باشلىغان.

تايلاند Thaiger تورىنىڭ 31-مارتتىكى ئالاقىدار خەۋىرىدىن مەلۇم بولۇشىچە، تايلاند ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارنى خىتايغا تاپشۇرۇپ بېرىش جىنايىتى سەۋەبلىك، خەلقئارادىكى سودا سۆھبەتلىرىنىڭ تەسىرگە ئۇچرىشىشى مۇمكىنلىكى ھەققىدىكى ئەندىشىلەرگە ئىنكاس قايتۇرۇشقا مەجبۇر بولغان. تايلاند سودا كومىتېتىنىڭ رەئىسى سانان ئاڭۇبولكۇل (Sanan Angubolkul) بۇ ھەقتە شىركەتلەرگە «تەسەللىي بېرىپ»، نەتىجىلەرنى ئالدىن مۆلچەرلەشكە بالدۇر ئىكەنلىكىنى، ئەمما شىركەتلەرنىڭ مەۋجۇت بولۇش ئۈچۈن چوقۇم ۋەزىيەتكە ماسلىشىشى كېرەكلىكىنى ئېيتقان.

باڭكوك پوچتىسىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، 2-ئاپرېلدا ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ يېڭى تاموژنا بېجى ئېلان قىلىشى كۈتۈلۈۋاتقان بولۇپ، تايلاندنىڭ ئېلېكتىر مەھسۇلاتلىرى، ئاپتوموبىل، ماشىنا ئۈسكۈنىلىرى ۋە پولات-تۆمۈر قاتارلىق سانائەتلىرىگە تەسىر قىلىشى مۇمكىنلىكى توغرىسىدىكى ئەندىشىلەر كۈچەيمەكتىكەن.

ئۇندىن باشقا، تايلاند ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارنى خىتايغا تاپشۇرۇپ بېرىش جىنايىتىنىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقى بىلەن بولغان ئەركىن سودا سۆھبەتلىرىگە توسالغۇ بولۇشى مۇمكىنلىكى ھەققىدىكى ئاگاھلاندۇرۇشلار ئوتتۇرىغا چىقىشقا باشلىغان.

ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ھازىرغا قەدەر تايلاندقا بىۋاسىتە تەدبىر قوللانمىغان بولسىمۇ، ئەمما شىركەتلەر داۋاملىق ئۆزگىرىۋاتقان خەلقئارا سودا ۋەزىيىتىدە كەلگۈسىدىكى مۇمكىنچىلىكلەرگە تەييارلىق قىلماقتىكەن.

تايلاند ھۆكۈمىتى ئالدىنقى ئايدا خەلقئارالىق تەشكىلاتلار ۋە بىر قىسىم دۆلەتلەرنىڭ ئاگاھلاندۇرۇشلىرىغا قارىماي، 40 ئۇيغۇرنى خىتايغا تاپشۇرۇپ بەرگەنىدى. بۇ ئېچىنىشلىق ۋەقەدىن كېيىن، ياۋروپا پارلامېنتى 13-مارت تايلاند ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارنى خىتايغا قايتۇرۇپ بەرگەنلىكىنى ئەيىبلەيدىغان قارار ماقۇللىغانىدى. پارلامېنت ئەزالىرى يەنە ياۋروپا ئىتتىپاقى كومىتېتىنى ئەركىن سودا كېلىشىمى سۆھبىتىدىن پايدىلىنىپ، تايلاندقا بېسىم ئىشلىتىشكە چاقىرىق قىلغانىدى. ئۇندىن باشقا، ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ماركو رۇبىيو 14-مارت تايلاندنى ئۆز ئىچىگە ئالغان دۆلەتلەرنىڭ ئۇيغۇرلارنى ۋە باشقا مىللەتلەرنى خىتايغا مەجبۇرىي قايتۇرۇشتا جاۋابكارلىقى بار ھۆكۈمەت ئەمەلدارلىرىغا ۋىزا چەكلىمىسى قويۇش ھەققىدە قارار ئېلان قىلغانىدى.