خىتاي بېيجىڭدا ئەلچىلەرنى يىغىپ، ئىرقىي قىرغىنچىلىق جىنايىتىنى پەردازلاشقا ئۇرۇندى

خىتاي بېيجىڭدا بىر تۈركۈم دۆلەتلەرنىڭ ئەلچىلىرىنى، دىپلوماتلىرىنى يىغىپ، مەخسۇس يىغىن ئارقىلىق شەرقىي تۈركىستاندىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىق جىنايىتىنى ئىنكار قىلىشقا، ئاقلاشقا ئۇرۇندى.

خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى تەشۋىقات ئورگىنى تەڭرىتاغ تورىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، 31-مارت بېيجىڭدىكى ئاتالمىش «شىنجاڭ سارىيى»دا بىر تۈركۈم دۆلەتلەرنىڭ خىتايدىكى ئەلچىلىرى بىلەن پىكىر ئالماشتۇرۇش يىغىنى ئۆتكۈزۈلگەن. يىغىندا ئاتالمىش «ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق ھۆكۈمەت»نىڭ قورچاق رەئىسى ئەركىن تۇنىياز سۆز قىلىپ، يېقىنقى يىللاردا ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي جەھەتتىكى تەرەققىيات ۋە ئىنسانىي ھوقۇق كاپالىتى جەھەتتىكى نەتىجىلەرنىڭ ھەممىگە ئايان ئىكەنلىكى، دىنىي ئېتىقاد ئەركىنلىكىگە ھۆرمەت قىلىنغانلىقى، ئەمما بىر قىسىم غەرب دۆلەتلىرىنىڭ «ئىرقىي قىرغىنچىلىق»، «مەجبۇرىي ئەمگەك» ھەققىدە يالغان-ياۋىداقلارنى ئويدۇرۇپ چىقىرىۋاتقانلىقى ھەققىدىكى ئىبارىلىرىنى تەكرارلاپ بىلجىرلىغان.

يىغىنغا خىتاينىڭ مۇئاۋىن تاشقى ئىشلار مىنىستىرى چېن شياۋدۇڭمۇ قاتناشقان بولۇپ، ئۇ شەرقىي تۈركىستاندا ئۇدا سەككىز يىل ئاتالمىش «تېررورلۇق ۋەقەسى» يۈز بەرمىگەنلىكى، جەمئىيەتنىڭ ئامانلىققا ئېرىشكەنلىكى سەپسەتىسىنى قايتا بازارغا سېلىپ، ئىرقىي قىرغىنچىلىق جىنايىتىنى يوللۇق كۆرسىتىشكە ئۇرۇنغان.

خەۋەردە مەزكۇر يىغىنغا قازاقىستان، پاكىستان، كۇبا قاتارلىق 43 دۆلەت ۋە خەلقئارالىق تەشكىلاتتىن 70 ئەلچى، دىپلومات ۋە خەلقئارالىق تەشكىلات ۋەكىللىرىنىڭ قاتناشقانلىقى، بىر قىسىم ئەلچىلەرنىڭ شەرقىي تۈركىستاننىڭ تەرەققىياتىغا يۇقىرى باھا بەرگەنلىكى ۋە خىتاينىڭ سىياسىتىنى قوللايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەنلىكى دەۋا قىلىنغان.

خىتاي مەزكۇر يىغىننى روزا ھېيت مەزگىلىگە ئورۇنلاشتۇرغان بولۇپ، يىللاردىن بۇيان ھەرقايسى خەلقئارالىق مۇنبەرلەردە خىتاينى قوللاپ كەلگەن ياكى قارشى چىقمىغان دۆلەتلەرنىڭ ئەلچىلىرى تاللاپ قاتناشتۇرۇلغان. ھالبۇكى، خىتاينىڭ تۈرلۈك يىغىنلىرى، يېڭى يىللىق پىلانلىرى ۋە ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا تارقىلىۋاتقان چەكلىك كۆرۈنۈشلەر شەرقىي تۈركىستاندىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقنىڭ داۋاملىشىۋاتقانلىقىنى ۋە تېخىمۇ كېڭەيتىلىپ، يېڭىچە شەكىلدە داۋاملىشىدىغانلىقىنى كۆرسىتىپ بەرمەكتە.