ئامېرىكا پارلامېنت ئەزالىرى خىتاي ئوقۇغۇچىلارغا ۋىزا چەكلىمىسى قويۇشنى تەلەپ قىلدى

خىتاينىڭ جاسۇسلۇق ھەرىكەتلىرىدىن ئەندىشە قىلغان ئامېرىكا پارلامېنت ئەزالىرى خىتاي ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئامېرىكىغا كىرىش ۋىزىسىنى پۈتۈنلەي چەكلەشنى تەكلىپ قىلدى.

ئامېرىكا ئاۋازىنىڭ 21-فېۋرال خەۋەر قىلىشىچە، يېقىندا ئامېرىكا جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسىنىڭ پارلامېنت ئەزاسى رىلېي مۇر ئامېرىكىدا ئوقۇۋاتقان خىتاي ئوقۇغۇچىلىرى ئارىسىدا خېلى كۆپ جاسۇس بولۇشى مۇمكىنلىكى ھەققىدە ھۆكۈمەتنى ئاگاھلاندۇرغان. ئۇ ئامېرىكا پارلامېنتىنى خىتاي پۇقرالىرىغا ئوقۇغۇچى ۋىزىسى بېرىشنى چەكلەيدىغان قانۇن ماقۇللاشقا چاقىرغان.

تەھلىلچىلەرنىڭ ئېيتىشىچە، ئامېرىكىدا خىتاي ئوقۇغۇچىلارنىڭ دۆلەت بىخەتەرلىكىگە مۇناسىۋەتلىك بىر قاتار ۋەقەلىرى يۈز بەرگەنلىكى سەۋەبىدىن، ئامېرىكىلىقلارنىڭ بۇنىڭدىن ئەنسىرىشى تەبىئىي ئەھۋال ئىكەن. بىراق بىر قىسىم شەخسلەر خىتاي ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئامېرىكىدا ئوقۇش پۇرسىتىنى چەكلەشنىڭ ئەڭ ياخشى ھەل قىلىش چارىسى بولماسلىقى مۇمكىنلىكىنى بىلدۈرۈشكەن.

12-فېۋرال «خەۋەر ھەپتىلىكى» گېزىتىدە ئېلان قىلىنغان ماقالىدە: «نۇرغۇن كىشىلەر خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئۇچۇر توپلىغۇچىسى ياكى ياللانما جاسۇسى بولۇپ خىزمەت قىلماقتا. ئەھۋال شۇنداق بولغاچقا، نۆۋەتتە سايلانغان ئەمەلدارلارنىڭ بۇ تەھدىتكە جىددىي ئىنكاس قايتۇرۇش ۋاقتى كەلدى. پارلامېنت بۇ تەھدىتنى توسۇش ئۈچۈن دەرھال ھەرىكەتكە ئۆتۈپ، خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئامېرىكىنىڭ ئوقۇغۇچىلارغا بېرىدىغان ۋىزا پىلانىنى سۇيىئىستېمال قىلىشىنى چەكلىشى كېرەك» دەپ يېزىلغان.

ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ئۆتكەن يىلى 10-ئايدا بەش خىتاي پۇقراسىنى مىچگان ئىشتاتىدىكى بىر ھەربىي بازىغا كېچىدە كىرىپ، ئامېرىكا ۋە تەيۋەن ئارمىيەسىنىڭ ئوق ئېتىش مەشىقىنىڭ كۆرۈنۈشلىرىنى سۈرەتكە تارتىش بىلەن ئەيىبلىگەن. بۇ بەش كىشىنىڭ ھەممىسى ئوقۇغۇچى ۋىزىسى بىلەن ئامېرىكىغا كەلگەن بولۇپ، مىچگان ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئوقۇغۇچىلىرى ئىكەن. مۇر بۇ مەسىلىنى مىسال قىلىپ، بۇنىڭ خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئامېرىكا مائارىپ ئورگانلىرىنى جاسۇسلۇق پائالىيەتلىرىنىڭ سۇپىسى قىلىۋېلىش ئەھۋالىنىڭ بىر قىسمى ئىكەنلىكىنى، بۇ يۈزلىنىشنىڭ كىشىنى چۆچۈتىدىغان ھالدا كۈنسېرى كۈچىيىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن.

2024-يىلى 10-ئايدا مىننېسوتا ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ خىتايدىن كەلگەن بىر ئاسپىرانتى ۋىرگىنىيە ئىشتاتىدىكى بىر كېمىسازلىق زاۋۇتى يېنىدا ئۇچقۇچىسىز ھاۋا ئاپپاراتى بىلەن، ئامېرىكىنىڭ تېخى لايىھەلىنىۋاتقان، مەخپىي سىستېمىلىق دېڭىز ئارمىيە پاراخوتىنى سۈرەتكە تارتقانلىقى سەۋەبلىك، ئالتە ئايلىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنغان.

تەييارلىغۇچى: ئابدۇخەبەر رەجەپ