فىلىپپىن پىرېزىدېنتى خىتايغا تەكلىپ سۇندى

فىلىپپىن پىرېزىدېنتى فېردىناند ماركوس خىتايغا دېڭىزدىكى تالاش-تارتىشلارنى ھەل قىلىش ھەققىدە تەكلىپ سۇندى.

جەنۇبىي خىتاي سەھەر پوچتىسى گېزىتىنىڭ 31-يانۋار خەۋەر قىلىشىچە، فىلىپپىن پىرېزىدېنتى ماركوس خىتايغا تەكلىپ سۇنۇپ، ئەگەر خىتاي جەنۇبىي دېڭىزدىكى تاجاۋۇزچىلىق ھەرىكەتلىرىنى توختاتسا، ئامېرىكا ياسىغان «تايفون» ناملىق باشقۇرۇلىدىغان بومبا سىستېمىسىنى فىلىپپىندىن چىقىرىۋېتىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويغان. بۇ تەكلىپ ئاۋتودروم ھاۋا يولىنىڭ ئېچىلىش مۇراسىمىدا ئوتتۇرىغا قويۇلغان بولۇپ، خىتاينىڭ بۇنىڭغا قوشۇلۇش ئېھتىماللىقى تۆۋەن بولغاچقا، بۇ بىر جىددىي تەكلىپ ئەمەس، بەلكى رىتورىك خىتاب دەپ قارالغان.

ماركوس فىلىپپىننىڭ بىخەتەرلىكى ئۈچۈن، «تايفون» باشقۇرۇلىدىغان بومبا سىستېمىسىنى ساقلاش ھوقۇقى بارلىقىنى تەكىتلىگەن. تەھلىلچىلەر بۇ تەكلىپنى سىياسىي بايانات دەپ قارىغان بولۇپ، خىتاينىڭ ھەربىي مەۋجۇدىيىتىدىكى قوش ئۆلچەملىك پوزىتسىيەسىنى تەنقىدلىگەن.

بىلدۈرۈلۈشىچە، ماركوسنىڭ بۇ ئۇلتىماتومى فىلىپپىننىڭ خىتاينىڭ مەجبۇرلاش ھەرىكەتلىرىگە، جۈملىدىن فىلىپپىن پاراخوتلىرىغا پاراكەندىچىلىك قىلىشىغا قارشى پوزىتسىيەسىنى ئىپادىلەشنى مەقسەت قىلغان. مۇتەخەسسىسلەر «تايفون» باشقۇرۇلىدىغان بومبا سىستېمىسىنى فىلىپپىندىن چىقىرىۋېتىشنىڭ خىتاينى رىغبەتلەندۈرىدىغانلىقىنى، شەرقىي ئاسىيادا مۇرەككەپ ئىنكاسلارنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، رايون بىخەتەرلىكىگە تەسىر كۆرسىتىشى مۇمكىنلىكىنى بىلدۈرگەن.

بۇ تەكلىپ سىمۋوللۇق ئەھمىيەتكە ئىگە بولسىمۇ، فىلىپپىننىڭ خىتاي بىلەن بولغان مۇناسىۋەتتىكى داۋاملىشىۋاتقان خىرىسلارنى كۆرسىتىپ بەرگەن. تەھلىلچىلەر تالاش-تارتىشلىق رايوندا خىتايغا ھەرقانداق تەرىقىدە يول قويۇشتىن ساقلىنىش، بولۇپمۇ كەلگۈسىدىكى فىلىپپىن سايلىمىدىن بۇرۇن ئېھتىيات قىلىش كېرەكلىكىنى ئەسكەرتكەن.

تەييارلىغۇچى: ئابدۇخەبەر رەجەپ