ئامېرىكا خىتايغا قارشى ھىندىستان بىلەن رەسمىي ھەمكارلىق ئورناتتى

ھىندىستان بايدېن ھۆكۈمىتى ئىمزا قويغان ئاسىيا-تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي رامكىسىنىڭ بىر ئەزاسى سۈپىتىدە مۇھىم قەدەم تاشلىماقتا.

ت ر ت دۇنيانىڭ بۈگۈنكى خەۋىرىدە بىلدۈرۈلۈشىچە، ئاقساراي ئامېرىكىنىڭ ھىندىستان بىلەن رەسمىي ھەمكارلىق ئورناتقانلىقىنى بىلدۈرۈپ، پىرېزىدېنت جوۋ بايدېن ھەرقايسى دۆلەتلەرنىڭ ھەربىي ئۈسكۈنىلەر، يېرىم ئۆتكۈزگۈچ ۋە سۈنئىي ئىدراك جەھەتتە خىتاي بىلەن رىقابەتلىشىشىنى ئۈمىد قىلىدۇ، دەپ بايانات ئېلان قىلغان.

ئاقساراينىڭ سەيشەنبە كۈنىدىكى باياناتىدا: «ئامېرىكا ۋە ھىندىستان تېخنىكا لايىھەلەش، تەرەققىي قىلدۇرۇش، باشقۇرۇش ۋە ئىشلىتىش يوللىرىدا ئورتاق دېموكراتىك قىممەت قارىشىمىز ۋە ئۇنىۋېرسال كىشىلىك ھوقۇققا ھۆرمەت قىلىشىمىز ئارقىلىق شەكىللىنىشى كېرەك. بىز ئۆزئارا ئىشىنىش ۋە ئىشەنچنى ئاساس قىلغان ئوچۇق، قولايلىق ۋە بىخەتەر تېخنىكا ئېكولوگىيە سىستېمىسىنى بەرپا قىلىشقا ۋەدە بېرىمىز، بۇ بىزنىڭ دېموكراتىك قىممەت قارىشىمىز ۋە دېموكراتىك ئورگانلىرىمىزنى كۈچەيتىدۇ» دېگەنلەر بىلدۈرۈلگەن.

ۋاشىنگىتون خىتاينىڭ خۇاۋېي تېخنىكىسىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن، چوڭ قۇرۇقلۇققا تېخىمۇ كۆپ غەرب كۆچمە تېلېفون تورىنى ئورۇنلاشتۇرماقچى بولۇپ، تېخىمۇ كۆپ ھىندىستان كومپيۇتېر ئۆزەك مۇتەخەسسىسلىرىنىڭ ئامېرىكىغا كېلىشىنى قارشى ئالماقتا ھەمدە ئىككى دۆلەتتىكى شىركەتلەرنى زەمبىرەك سىستېمىسى قاتارلىق ھەربىي ئۈسكۈنىلەردە ھەمكارلىشىشقا ئىلھاملاندۇرماقتا.

ئامېرىكا دۆلەت بىخەتەرلىك مەسلىھەتچىسى جېك سۇلىۋان ۋە ھىندىستان دۆلەت بىخەتەرلىك مەسلىھەتچىسى ئاجىت دوۋال سەيشەنبە كۈنى ئاقسارايدا ئىككى دۆلەتنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلىرى بىلەن كۆرۈشۈپ، ئامېرىكا-ھىندىستاننىڭ ھالقىلىق ۋە يېڭىدىن گۈللىنىۋاتقان تېخنىكا تەشەببۇسىنى ئوتتۇرىغا قويغان.

پىرېزىدېنت بايدېن ۋە باش مىنىستىر مودى 2022-يىلى مايدا iCET نى ئېلان قىلىپ: «بىزنىڭ ئىككى دۆلەت ھۆكۈمەتلىرى، كارخانىلىرى ۋە ئىلىم-پەن ئورگانلىرى ئوتتۇرىسىدىكى ئىستراتېگىيىلىك تېخنىكا شېرىكلىك مۇناسىۋىتىمىز ۋە مۇداپىئە سانائەت ھەمكارلىقىنى يۇقىرى كۆتۈرىمىز ۋە كېڭەيتىمىز» دېيىشكەنىدى.

سۇلىۋان بۇ يەردىكى سۆزىدە: «خىتاي دۇچ كەلگەن تېخىمۇ چوڭ رىقابەت - ئۇنىڭ ئىقتىسادىي ئەمەلىيىتى، تاجاۋۇزچىلىق ھەربىي ھەرىكەتلىرى، كەلگۈسىدىكى كەسىپلەرگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ۋە كەلگۈسىدىكى تەمىنلەش زەنجىرىنى كونترول قىلىش تىرىشچانلىقىدۇر. بۇ پۈتكۈل دېموكراتىك دۇنيانى ھىندى-تېنچ ئوكياندىكى ئومۇمىي ئىستراتېگىيىدە ھەمكارلىققا ئۈندەيدۇ» دېگەن.

يېڭى دېھلى رۇسىيە بىلەن بولغان ھەربىي مانېۋىرغا قاتنىشىش ۋە رۇسىيەنىڭ ئۇكرائىنا ئۇرۇشىغا مەبلەغ سېلىشنىڭ مۇھىم مەنبەسى بولغان خام نېفىتىنى سېتىۋېلىشنى كۆپەيتىش ئارقىلىق ۋاشىنگىتوننى ئۈمىدسىزلەندۈرگەن بولسىمۇ، ئەمما ۋاشىنگىتون بۇ جەھەتتە تىلىنى چىڭ تۇتۇپ، ھىندىستاننىڭ خىتايغا قارشى مەيدانىنى تېخىمۇ قوللىماقتا.

دۈشەنبە كۈنى سۇلىۋان ۋە دوۋال لوكخىد مارتىن شىركىتى ۋە قوللىنىشچان ماتېرىياللار شىركىتىنىڭ كارخانا رەھبەرلىرى بىلەن سودا ئۇيۇشمىسى پائالىيىتىگە قاتناشقان. ھىندىستان بايدېن ھۆكۈمىتى ئىمزا قويغان ئاسىيا-تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي رامكىسى(IPEF) نىڭ بىر قىسمى بولسىمۇ، ئەمما ئۇ IPEF سودا تۈۋرۈكى سۆھبىتىگە قاتنىشىشنى تاللىغان. بۇ تەشەببۇس يەنە بوشلۇق ۋە يۇقىرى ئىقتىدارلىق كىۋانت ھېسابلاشتىكى ئورتاق تىرىشچانلىقنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدىكەن.

ئاقساراينىڭ خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، گېنېرال ئېلېكتر شىركىتى شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىدىن ھىندىستان بىلەن ھىندىستان ئىشلەپچىقارغان ۋە ئىشلەپچىقىرىدىغان ئايروپىلاننى ھەرىكەتلەندۈرىدىغان رېئاكتىپ ماتور ئىشلەپچىقىرىشقا رۇخسەت سورايدىكەن.

تەييارلىغۇچى: ئى. ئۆتكۈر